Transformatie, het proces van verandering

Waarom doen we wat we doen en zeggen we wat we zeggen?

Ons gedrag, wat we doen en wat we zeggen wordt sterk beïnvloed door onze gedachten en overtuigingen. Wat we denken en waar we in geloven, vormt de basis van hoe we ons gedragen in verschillende situaties. Onze gedachten zijn de mentale patronen die door ons hoofd gaan en het worden onze overtuigingen, de diepgewortelde ideeën die we over onszelf en de wereld hebben. Ze sturen voor een heel groot deel je gedrag en bepalen hoe je reageert op uitdagingen en kansen. Negatieve gedachten en beperkende overtuigingen kunnen je beperken en je tegenhouden om je volledige potentieel te bereiken. Positieve gedachten worden helpende overtuigingen en kunnen je helpen in je persoonlijke ontwikkeling. 

Een voorbeeld over hoe gedachten en overtuigingen je gedrag bepalen:
Stel je rijdt op een weg met de maximumsnelheid van 80 km per uur. Je bent op weg naar een afspraak en je bent ruim op tijd. Het is al weken slecht weer. Opeens breekt het zonnetje door en is ook de weg voor je helemaal vrij. Wat doe je?
Stel je vindt: ‘Als de situatie het toelaat mag ik harder rijden dan de maximumsnelheid’, of ‘Hard rijden is leuk’, grote kans dat je harder gaat rijden.
Als je vindt: ‘Die maximumsnelheid is er niet voor niets, daar wil ik me aan houden’ of ‘Het is gevaarlijk om hard te rijden’, grote kans dat je keurig je snelheid aanhoudt.
Misschien vind je wel: ‘Ik moet genieten van elke mooie dag’ en ga je langzamer rijden, waardoor je wat meer om je heen kan kijken. Misschien parkeert je zelfs wel de auto en ga je langs de kant van de weg even in het zonnetje zitten.
Het is niet je voet op het gaspedaal die bepaalt wat je gaat doen, maar je gedachten en je overtuigingen.
Iemand die te hard rijdt (gedrag) zal veel eerder iemand zijn die hardrijden leuk vindt dan iemand die hardrijden eng vindt. En als de hardrijder een bekeuring krijgt zal hij tijdelijk zijn gedrag veranderen maar zolang hij blijft vinden dat hardrijden alleen maar leuk is zal hij na verloop van tijd weer terugvallen in zijn oude gedrag. Dit principe geldt voor elk gedrag. Als je vindt dat je minderwaardig bent zal je je anders gedragen dan al je vindt dat je de moeite waard bent om gehoord te worden.

Het proces van verandering, transformatie 

Het is mogelijk om je gedachten en overtuigingen te onderzoeken en de beperkende gedachten en overtuigingen te vervangen door helpende gedachten en overtuigingen. Dit proces kan je helpen om verder te komen in je persoonlijke ontwikkeling en in contact te komen met je innerlijke kracht. Met de methode ‘transformatie’ ga je aan de slag met overtuigingen die je ervan weerhouden om je volledige potentieel te benutten om te leven vanuit je innerlijke kracht. Je vervangt ze voor nieuwe helpende gedachten en overtuigingen.
Op deze pagina heb ik beschreven hoe je het proces kan doorlopen. Soms zal het proces snel gaan, het kan ook jaren duren en soms komen er tijdens het proces andere dingen naar boven waar je eerst aan zal moeten/willen werken voordat je weer verder kan. Het is een proces van vallen en opstaan, maar het kan je veel brengen.

Hieronder zijn de stappen van het transformatie proces beschreven. Onderaan deze pagina en hier staat een samenvatting en je kan hier een werkboek downloaden. 

Dit zijn voorbeelden van beperkende overtuigingen
- Ik moet al mijn keuzes maken op feiten en niet op mijn gevoel
- Intuïtie is niet 100% betrouwbaar en kan me in de verkeerde richting leiden
- Me bezighouden met esoterische onderwerpen is zondig
- Ik kan niet in contact komen met mijn innerlijke kracht want ik ben niet paranormaal begaafd
- Mensen gaan me afwijzen als ik bezig ga met ‘alternatieve’ onderwerpen
- Ik weet maar heel weinig
- Het is egoïstisch om goed voor jezelf te zorgen
- Ik kan dit niet
- Ik mag geen kwetsbaarheid tonen
- Als het het erop aankomt laten ze je toch vallen
- De aanval is de beste verdediging
- Niemand wil mijn mening horen
- Als ik me stil houd gaat het vanzelf over
- Alles wat ik vastpak mislukt
- Ik ben niet belangrijk

1. Bewustwording

De eerste stap is om naar jezelf te kijken en bewust bezig te zijn met wat er in jou afspeelt en hoe je in bepaalde situaties reageert. Wees je bewust van je innerlijke dialoog, zelfkritiek en negatieve gedachten. Het onder ogen zien van je eigen lijden en pijn, zoals woede, jaloezie, kilte en afstandelijkheid, kan confronterend zijn. Of je het nu wilt of niet, je draagt alles in jezelf: je zorgzaamheid en je vrolijkheid maar ook je gevoeligheden, onzekerheden, negativiteit, arrogantie en trots. Neem de tijd om naar jezelf te kijken. Wees vriendelijk en liefdevol voor jezelf, want zo creëer je een innerlijke omgeving van acceptatie en groei. Je kan beginnen met naar je eigen gedrag te kijken maar je kan ook een lijstje maken van je overtuigingen, gedachten of zelfbeeld.

- Beginnen vanuit je gedrag: Hoe reageer je op een bepaalde situatie. Ben je met deze reactie in contact met jezelf en de ander? Is deze reactie een verdediging? Hoe voel je je eronder? Hoe zou je het vinden als iemand zo op jou zou reageren? Komt deze reactie uit je kracht? Ben je wel of niet blij met deze reactie? Wil je hem veranderen? Ga dan op zoek wat er achterligt, waarom reageer je zo. Welke overtuiging of zelfbeeld heeft jouw reactie bepaald. Schrijf deze overtuiging(en) op.
- Beginnen vanuit je gedachten, overtuigingen en zelfbeeld: Schrijf gedurende een week gedachten en overtuigingen op die er door je hoofd gaan in een stressvolle situaties of momenten dat je je niet fijn voelt of situaties op waarin je je onzeker of beperkt voelt.

In de fase van bewustwording kan het mogelijk helpen om gebruik te maken van meditatie en Orakelkaarten.

2. Onderzoeken en inzicht krijgen

In deze fase ga je opzoek naar de oorsprong van je gedachten en overtuigingen. Vraag jezelf af waar ze vandaan komen en op welke ervaring ze gebaseerd zijn. Vaak zijn beperkende overtuigingen ontstaan door eerdere ervaringen of door wat anderen ons verteld hebben. Welke pijn ligt er onder verscholen? Het kan zijn dat je iets hebt meegemaakt en hierop een ‘overlevingsstrategie’ gekozen die op dat moment voor jou waarschijnlijk de enige of beste keus was. De reactie zit zo diep in jouw verankert dat je op dit moment nog steeds zo reageer in een situatie die hier volgens jou op lijkt. Stel je komt uit een gezin waar je vader een drankprobleem had en agressief kon reageren. Je hebt als kind ervaren en geleerd dat je stil houden de beste manier was om er zo goed mogelijk doorheen te komen. De kans is groot dat je nu, zodra de discussie op je werk een beetje fel wordt, hetzelfde reageert. Het zit verankerd in je lijf. Soms is het ook goed om je even stil te houden tijdens een discussie en mensen te laten gaan. Maar soms zou het helpen als je de rol kunt pakken om de discussie te begeleiden zodat de uitkomst beter wordt. En soms is het goed om zelf mee te doen omdat het onderwerp echt belangrijk voor je is of je ander perspectief hebt wat bijdraagt aan de discussie. Maar op dit moment heb je de keuze niet want je trekt je automatisch terug, je overtuiging is: als er ‘gevaar’ dreigt kan ik me het beste stil houden. Ga na of wat je lijf nu nog steeds ervaart als gevaar, echt een gevaar is. Als 5 jarige kon je niet voor jezelf opkomen, maar je bent nu volwassen. Ga dus na of je overtuiging nog steeds waar is. Mogelijk zal je zoals in dit voorbeeld je overtuiging willen nuanceren. 

Onderzoek ook overtuigingen die door anderen bij jou zijn neergelegd, kijk of ze (nog) bij je passen. In je jeugd werd er bijvoorbeeld altijd tegen je gezegd: ‘jongens huilen niet, die moeten sterk zijn’. Daardoor is je huidige overtuiging ‘je bent zwak als je emotie toont’. Vind je dat echt zo? Begin met jezelf vooral niets kwalijk te nemen en begin het te begrijpen, inzichtelijk te maken en te duiden waar je overtuiging vandaan komt. Zo wordt het meer grijpbaar en krijg je de kans om ermee aan de slag te gaan als je dat wilt.

In de fase van onderzoeken en inzicht krijgen kan je gebruik te maken van meditatie en orakelkaarten. Een goed gesprek met een dierbare vriend of vriendin kan soms ook helpen. Een gesprek met een broer of zus met wie je je jeugd hebt gedeeld, kan ook een goede manier zijn om bepaalde inzichten te krijgen. Misschien hebben je broer of zus dezelfde situatie meegemaakt als jij maar gaan ze er anders mee om of hebben ze dezelfde situatie anders ervaren. Het kan ook zijn dat je professionele hulp nodig hebt, schroom niet om deze stap te nemen, ze zijn daar voor jou. 

To remember who you are, 
you need to forget what they told you to be

3.  Vergeven en beperkende overtuigingen loslaten

Als je duidelijk hebt wat de overtuiging is die je wilt veranderen en je begrijpt waar hij vandaan komt dan dan heb je een belangrijke stap gezet. Als je je anders wilt gaan voelen en gedragen, dan zal je jouw beperkende overtuiging(en) moeten loslaten en vervangen voor een helpende overtuiging. Bij bepaalde overtuigingen zal je, om te kunnen loslaten, eerst iemand moeten vergeven - dit kan ook jezelf zijn. Wat belangrijk is om te weten is dat vergeven iets is wat je voor jezelf doet. Het zorgt ervoor dat jij verder kunt met je leven en andere keuzes kan gaan maken. Een hele krachtige methode die je kan gebruiken om te vergeven, los te laten en nieuwe overtuigingen voor je te laten werken, zijn affirmaties. Een affirmatie is een zin die je gebruikt om een positieve verandering te stimuleren. Doordat je hem een aantal keer per dag herhaald gaat je onderbewustzijn jouw gedachte of zinnentje aanvaarden. Wat je vaak hoort, ga je op een gegeven moment ook zo voelen. En daar zal je dan ook automatisch naar gaan handelen. Een affirmatie is krachtig en eenvoudig in te zetten. Klik hier om meer te lezen over Affirmaties. Daarnaast kan je ook gebruik maken van Reiki, meditatie en Orakelkaarten om beperkende overtuigingen los te laten en te vergeven.

Wat is het verschil tussen een overtuiging en een affirmatie
Een overtuiging is een diepgewortelde gedachte of aanname die je hebt over jezelf, anderen, of de wereld om je heen. Het is iets dat je voor waar houdt, zonder het in twijfel te trekken.
Een affirmatie is een positieve, doelbewust gekozen uitspraak die je regelmatig herhaalt om een positieve verandering in je denken te bewerkstelligen. Het is een manier om je onderbewustzijn jouw gedachte of zinnentje te laten aanvaarden.
Op het moment dat je affirmatie voor jou honderd procent als waar voelt wordt is het een overtuiging geworden.

4. Nieuwe helpende overtuigingen/affirmaties bepalen

Bepaal vervolgens welke een nieuwe helpende overtuiging/affirmatie je wilt gaan leven. Het is belangrijk dat deze aansluit bij de stap die je wilt maken in je ontwikkeling. Een te grote stap gaat niet werken. Je mag hem best in het begin nog wat onwennig vinden, maar je moet er wel mee in contact kunnen zijn. En gun jezelf een mooie positieve verandering met een nieuwe helpende overtuiging!

Stel je belemmerende overtuiging is: Ik weet maar heel weinig. Waarschijnlijk is deze nieuwe overtuiging voor jou een stap te ver: Ik omarm mijn innerlijke wijsheid en vind een diepgaand begrip en inzicht in het leven, mezelf en anderen. Wat mogelijk wel zou kunnen werken is: Ik leer en groei elke dag. En dit is al een prachtige eerste stap vooruit. Er zal, na een tijdje, als je deze nieuwe overtuiging/affirmatie ‘geleefd’ hebt, zeer waarschijnlijk een moment komen dat je een volgende stap kan zetten.

Schrijf je op wat je graag als nieuw overtuigingen wilt hebben op en herhaal ze twee of meer keer dag om ze in je bewustzijn te verankeren (affirmatie).

Dit zijn voorbeelden van helpende overtuigingen

- Door mijn mening te delen, kan ik anderen helpen nieuwe inzichten te krijgen
- Mijn stem is belangrijk, ook als anderen het niet met me eens zijn
- Ik kan leren en groeien door actief deel te nemen aan gesprekken
- Open communicatie tijdens discussies leidt tot meer begrip en samenwerking
- Door mijn gevoelens te delen weten mensen wat er in mij omgaat
- Het is goed voor mij om mijn verdriet te uiten wanneer ik dat nodig heb
- Huilen is een gezonde manier om met mijn verdriet om te gaan
- Door open te zijn over mijn gevoelens, kan ik echte verbindingen met anderen maken
- Het delen van mijn gevoelens helpt anderen om te weten hoe ze me kunnen steunen
- Ik ben in staat om nieuwe dingen te leren en te groeien
- Ik mag fouten maken; ze zijn een kans om te leren
- Ik hoef niet perfect te zijn, goed is goed genoeg
- Het is niet egoïstisch om ook goed voor jezelf te zorgen
- Ik mag tijd nemen voor mezelf om op te laden en te ontspannen
- Ik ben waardevol en verdien respect
- Ik ben in staat om mijn doelen te bereiken
- Fouten maken is een natuurlijke stap in het leerproces
- Ik kan omgaan met alles wat op mijn pad komt
- Ik ben verantwoordelijk voor mijn eigen geluk
- Ik vertrouw op mijn intuïtie en innerlijke wijsheid
- Ik mag om hulp vragen wanneer ik die nodig heb
- Mijn mening doet ertoe en is belangrijk
- Ik ben dankbaar voor wat ik heb en wat ik nog ga ontvangen
- Elke dag biedt nieuwe kansen en mogelijkheden
- Ik heb de kracht om positieve veranderingen in mijn leven aan te brengen
- Ik ben trots op wie ik ben en wat ik heb bereikt
- Ik verdien liefde en geluk
- Ik accepteer mezelf volledig, inclusief mijn onvolkomenheden
- Ik ben geduldig en vriendelijk voor mezelf tijdens het leerproces
- Ik kan anderen vergeven en loslaten voor mijn eigen welzijn
- Ik ben sterk en veerkrachtig
- Ik mag tijd voor mezelf nemen om te ontspannen en te herstellen
- Ik ben in staat om positieve relaties op te bouwen en te onderhouden
- Ik leer en groei elke dag
- Ik kies ervoor om optimistisch en hoopvol te zijn
- Ik heb vertrouwen in mijn vermogen om problemen op te lossen
- Ik ben een uniek en waardevol persoon
- Ik ben dankbaar voor de lessen die ik leer, zelfs als ze moeilijk zijn

Dit zijn voorbeelden van helpende overtuigingen om in contact te komen met je innerlijke kracht

- Ik omarm mijn innerlijke wijsheid en vind diepgaand begrip en inzicht in het leven, mezelf en anderen
- Mijn intuïtie is mijn kompas, leidend naar wat juist is, zelfs als mijn rationele geest het niet volledig begrijpt
- Ik put uit mijn innerlijke bron om uitdagingen te overwinnen en door te zetten, zelfs in de moeilijkste tijden
- Liefde stroomt rijkelijk door mij heen, zowel naar mezelf als naar anderen, diep verankerd in mijn wezen
- Vanuit mijn innerlijke bron stroomt creativiteit, waar nieuwe ideeën, inspiratie en expressie vandaan komen
- In mijn kern vind ik rust en kalmte, een plek van innerlijke vrede te midden van de chaos van het leven
- Ik heb helderheid over mijn levensdoel en vind diepe betekenis, wat me richting en voldoening geeft
- Ik voel me verbonden met iets groters dan mezelf, of het nu anderen, de natuur, het universum of het goddelijke is
- Mijn spiritualiteit groeit en bloeit, en ik vind een dieper begrip van mezelf en de wereld om me heen
- Ik ben een kanaal voor helende energie, en ik gebruik mijn kracht om te helen op fysiek, emotioneel en spiritueel niveau
- Ik ben me bewust van mijn volledige potentieel en ben vastbesloten om het in mijn leven te manifesteren
- Mijn innerlijke wijsheid gidst me naar de juiste beslissingen en keuzes in mijn leven
- Ik vertrouw op mijn intuïtie om mij te leiden naar paden van groei en vervulling
- Mijn innerlijke kracht is onwankelbaar, en ik ben in staat om alle uitdagingen met veerkracht te overwinnen
- Liefde stroomt vrij door mij heen, waardoor ik een bron van vreugde en mededogen ben voor mezelf en anderen
- Mijn creatieve bron is eindeloos, en ik vind voortdurend nieuwe manieren om mezelf uit te drukken
- In mijn innerlijke bron vind ik vrede en kalmte, waar ik altijd naar terug kan keren, zelfs te midden van turbulentie
- Mijn levensdoel wordt duidelijker naarmate ik meer in contact kom met mijn innerlijke bron, en ik volg mijn pad met vertrouwen
- Ik voel me verbonden met alles om me heen, en ik ben dankbaar voor de eenheid die ik voel met het universum
- Mijn spirituele groei is een voortdurende reis van zelfontdekking en evolutie, en ik omarm elke stap op mijn pad met liefde en acceptatie
- Ik ben in staat om obstakels te overwinnen die op mijn pad komen
- Ik trek positieve energie en kansen aan
- Mijn mogelijkheden zijn eindeloos, en ik ben klaar om ze te omarmen
- Ik ben waardig van liefde en respect, zowel van anderen als van mezelf
- Ik ben een vriendelijk en liefde vol persoon, voor zowel mijzelf als naar andere
- Elke dag word ik sterker, wijzer en meer in harmonie met mezelf
- Ik ben dankbaar voor alle zegeningen in mijn leven, groot en klein
- Mijn gedachten creëren mijn realiteit, en ik kies voor positieve gedachten
- Ik ben uniek en waardevol, en ik straal dat uit in alles wat ik doe
- Ik vertrouw op mijn innerlijke wijsheid om de juiste beslissingen te nemen
- Ik ben in staat om mijn angsten te overwinnen en mijn dromen na te jagen
- Ik waardeer en accepteer mezelf precies zoals ik ben
- Ik ben in staat om moeilijkheden om te zetten in groeikansen
- Ik ben een bron van inspiratie en kracht voor mijzelf en anderen
- Ik ben in harmonie met het universum en mijn pad wordt helderder met elke stap die ik zet
- Ik ben dankbaar voor alle lessen die ik leer en alle groei die ik doormaak
- Ik ben creatief en vol mogelijkheden, en ik ben in staat om mijn dromen te manifesteren
- Ik omarm verandering als een natuurlijk onderdeel van mijn groei en ontwikkeling

I tried being perfect, but its just not me

5. In de praktijk brengen 

Oefen met je nieuw gekozen gedachten en overtuigingen door ze actief te gebruiken in je dagelijkse leven. Dit kan door affirmaties te herhalen, jezelf te omringen met positieve invloeden en bewust te kiezen voor gedrag dat je nieuwe overtuigingen versterkt. Hoe vaker je dit doet, hoe meer je nieuwe gedachten en overtuigingen je gedrag gaan bepalen.

6. Blijven groeien

Blijf je bewust van je gedachten en overtuigingen en blijf ze uitdagen en bijstellen waar je dat wilt. Gedragsverandering is een continu proces en het vergt tijd en doorzettingsvermogen om nieuwe patronen te aan te leren. Door regelmatig naar jezelf te kijken en te reflecteren, kan je ervoor zorgen dat je blijft groeien op jouw gekozen pad.

Samenvatting transformatie proces

Het transformatie proces richt zich op het weghalen van obstakels die je verhinderen om je innerlijke kracht te benutten en vervolgens nieuwe helpende gedachten eigen te maken. Het loslaten van het verleden en vergeven spelen hierbij een cruciale rol. Door zelfreflectie en moed en kan je obstakels overwinnen en je volledige potentieel bereiken. Dit is een continu proces en vraagt om veerkracht en doorzettingsvermogen.

1. Bewustwording
Bewustwording is de eerste stap, waarin je jezelf observeert en je bewust wordt van je gedachten, overtuigingen en reacties in verschillende situaties. Dit kan confronterend zijn, maar is essentieel voor groei. Methoden zoals meditatie en het bijhouden van een dagboek kunnen hierbij helpen.
2. Onderzoeken en inzicht krijgen
Onderzoek de oorsprong van je gedachten en overtuigingen. Vaak zijn deze gevormd door eerdere ervaringen of wat anderen je hebben verteld. Begrijp welke ervaringen deze overtuigingen hebben gevormd en bekijk of ze nog steeds waar zijn voor jou en of je ze wilt veranderen.
3. Vergeven en beperkende overtuigingen loslaten
Als je duidelijk hebt welke overtuigingen je wilt veranderen, is de volgende stap om deze los te laten. Dit kan zijn dat je hiervoor anderen of jezelf moet vergeven. Affirmaties, positieve zinnen die je regelmatig herhaalt, kunnen je helpen om nieuwe, positieve overtuigingen te verankeren.
4. Nieuwe helpende overtuigingen bepalen
Kies nieuwe overtuigingen die aansluiten bij de ontwikkeling en stap die je wil nemen. Begin met stappen die realistisch en haalbaar zijn. Schrijf je nieuwe overtuigingen op en herhaal ze dagelijks om ze in je bewustzijn te verankeren.
5. In de praktijk brengen
Pas je nieuwe overtuigingen toe in je dagelijks leven door ze actief te gebruiken. Omring jezelf met positieve invloeden en kies bewust gedrag dat je nieuwe overtuigingen versterkt.
6. Blijven groeien
Blijf je gedachten en overtuigingen uitdagen en bijstellen. Groei is een continu proces dat tijd en doorzettingsvermogen vergt. Regelmatige zelfreflectie helpt je om te blijven groeien en je doelen te bereiken.

Werkboek downloaden 

Hier kan je het werkboekje downloaden wat je kan voor jouw transformatie proces.
Download hier het werkboek 

Transformationeel coach

Ik heb kennis gemaakt met het transformatie proces tijdens mijn opleiding voor transformationeel coach, waar het een van de technieken was die we leerden. De opleiding duurde 2 jaar waarbij we elke maand 2,5 dag samen kwamen met een vaste groep. Tijdens deze dagen hebben we elkaar heel goed leren kennen doordat we veel op elkaar oefenden. Ik heb daar mooie coach gesprekken kunnen doen, maar heb vooral heel veel coach-gesprekken mogen ontvangen waar ik nog steeds dankbaar voor ben en profijt van heb. Het was een fantastische manier om mezelf beter te leren en ‘een coach’ altijd bij de hand te hebben. Het blijft natuurlijk belangrijk om uit je omgeving goede feedback en andere perspectieven mee te krijgen. Als afstudeeropdracht heb ik het boekje ‘Inzicht in Gewicht’ geschreven (2008). Daar heb ik de methode van het transformatie proces ingezet voor blijvende gedragsverandering voor mensen met overgewicht. Ik was zelf de eerste deelnemer, in 2 jaar tijd ben ik toen van 120 kg gegaan naar 60 kg en nog steeds ben ik rond dat gewicht. Je kan hier het boekje downloaden ‘Inzicht in Gewicht’. 

De methode van het transformatie proces kan je inzetten in veel situaties voor gedragsverandering, persoonlijke ontwikkeling en groei. Ik heb veel prachtige en ontroerende resultaten van gezien. Het vergt zelf reflectie, moed en doorzettingsvermogen maar is de moeite meer dan waard.

Voorbeeld van een transformatie 

Mirjam reageert heel snel boos zodra ze feedback krijgt. Zelfs al bij kleine opmerkingen als haar man bijvoorbeeld zegt dat het misschien handiger is als ze een andere schaar gebruikt. Mirjam wil er aan werken. Ze heeft een aantal meditaties gedaan om beter bij haar gevoel te komen. Na wat reflectie blijkt de overtuiging die erachter zit is ‘ik laat me niet kleineren’. In haar jeugd was er een oom die vaak bij haar thuis kwam en haar kleineerde als haar ouders het niet zagen. Mirjam wordt nog heel boos als ze er aan terug denkt. Op zich zou het geen belemmerende overtuigingen hoeven zijn. Maar in dit geval ligt er zoveel emotie op dat het voor Mirjam moeilijk is om onderscheid te maken tussen kleineren en feedback krijgen. Feedback kunnen ontvangen kan je helpen in je persoonlijke ontwikkeling. Je kan er van leren. Feedback vertelt je ook hoe bepaalde dingen overkomen op iemand anders en wat het met iemand doet. Het kan je daardoor helpen om meer met andere in contact te komen en voorkomen dat je een effect oproept bij iemand wat helemaal niet jouw bedoeling is omdat de persoon aangeeft wat jouw gedrag met hem doet. Om verder te kunnen zal Mirjam haar boosheid moeten loslaten. En ja, het was een nare ervaring en wat die oom gedaan heeft is zeker niet oké. Ze zal deze boosheid moeten loslaten en feedback leren zien en voelen als een kans voor persoonlijke ontwikkeling. Om te kunnen loslaten moet ze haar oom vergeven. Als je iemand vergeeft geef je jezelf de ruimte om verder te gaan en niet te blijven hangen, je doet dit dan ook voor jezelf. Mirjam kiest voor de Affirmatie om te vergeven en los te laten met beweging en muziek zoals beschreven bij Affirmaties. Na 3 weken elke dag deze affirmatie te hebben gedaan merkt ze dat ze haar boosheid aan het loslaten is. Vervolgens gaat ze aan de slag met de affirmatie Ik waardeer de mensen die mij feedback geven omdat ze mij de kans geven om te groeien. Daarnaast heeft ze een goede vriendin gevraagd om haar elke 2 weken op een respectvolle manier feedback te geven. Een half jaar later is ze zover dat ze verder gaat met Mijn spirituele groei is een voortdurende reis van zelfontdekking en evolutie, en ik omarm elke stap op mijn pad met liefde en acceptatie.